Terugblik op bezoek aan Hinkley Point C en omgeving

Goedenavond, wij vertellen jullie vanavond over ons bezoek aan Hinkley Point zoals wij dit als inwoners hebben ervaren. Wij begrijpen dat dit vragen oproept die jullie graag willen stellen. Na afloop van de presentatie is er de mogelijkheid om per tafel 1 vraag te selecteren en die aan ons te stellen. Vragen die vanavond niet meer gesteld kunnen worden, kunnen we later schriftelijk alsnog beantwoorden. Deze presentatie komt beschikbaar in de OneDrive en wordt ook opgenomen om terug te kijken. 

Inleiding 

Met zeven inwoners en vanuit de BVG groep Michelle en Frank zijn we afgelopen woensdag t/m vrijdag naar Engeland geweest. Vanuit de groep van 100 en dorpsraden waren er vragen rondom de thema's waar we vandaag bij stil zullen staan en waar we antwoorden op hebben gevonden. Het uitgezonden worden namens de inwoners hebben we als kans en een voorrecht ervaren en daarnaast voelden we de druk om het goed en zorgvuldig te doen. We hebben er naar gestreefd om steeds eerlijk te kijken, neutraal te blijven in het standpunt over kernenergie en op zoek te gaan naar wat we kunnen leren van de Engelse situatie. Vanuit EDF, de bouwer daar, en alle inwoners hebben we alle medewerking ervaren om onze vragen te stellen en alles te bekijken. We hebben alle momenten aangegrepen om dicht bij de site te komen om te luisteren, ruiken en kijken. Op verschillende momenten van de dag en avond. We hebben EDF medewerkers gesproken maar ook EDF onafhankelijken zoals makelaars, vrijwilligers van het carnavalsmuseum, een schooldirecteur en toevallige voorbijgangers. Dit alles heeft ons bezoek diepgang gegeven. 

Omgeving 

De omgeving en de populatie van inwoners in de omgeving van Hinkley Point is echt anders in meerdere opzichten.

Voordat de bouw begon kende het gebied (tot 90 minuten rijden) een grote werkeloosheid, en sterke vergrijzing. De zeer nabije omgeving van Hinkley Point is erg wijd en er is weinig bewoning, echt een heel dunbevolkt gebied. De mensen die er woonden en wonen in een straal van 3 km zijn met name gepensioneerden. Ook is er behoorlijk veel import vanuit Londen en andere grote steden om daar rustig van het pensioen te genieten in een zeer rustige omgeving. Het opleidingsniveau in deze omgeving lag hiervoor de start van het project lager dan bij ons. Mensen zagen weinig toekomst voor zichzelf. Hoger opgeleide jongeren trokken naar de grotere steden verder weg en daardoor vergrijsde de omgeving verder. 

De omgeving is landschappelijk zeer anders, heel heuvelachtig, veel hagen en bomen. Een platteland situatie in een prachtige omgeving. Het zijn zeer smalle wegen, slecht geasfalteerd, geen fietspad en ook weinig trottoirs. Zulke wegen kennen wij nauwelijks in de zak of in Zeeland. Het is een heel slechte wegenstructuur, door de dorpen, veel bochten, veel kruisingen, veel stoepranden, geen rabatstroken, grote heggen, en muurtjes direct langs de weg. Er is geen zeehaven en geen industrie. De 12 bruggen over de rivier zijn niet hoger dan 5 meter. Dat maakt aanvoer over het water en de zee daar heel beperkt. 

Overeenkomst: er waren al 2 kerncentrales en die stonden er al lang. Ook dit gebied ligt dicht bij zee en de kerncentrales direct aan zee. 

Er zijn geen koeltorens geplaatst, deze gaan er ook niet komen. Er staan vakwerkmasten en 1 lijn hoogspanningsmasten, dit zijn er maar heel weinig. Er staan geen windtrackmasten en deze gaan er ook niet komen. Er is heel veel ondergronds gegaan. Ook al is de bodem erg steenachtig/rotsachtig. Pubs en restaurants profiteren van de bezoekers. 

Bouwfasen

In die tijd is het aantal werknemers gegroeid. Op dit moment werken 10.000 werknemers, dit zal nog groeien tot ongeveer 12.000 werknemers. Met de groei van werknemers ontstonden er ook andere problemen en kansen. Met name op het gebied van vervoer en huisvesting. Ook is er met meer werknemers meer scholing, beveiliging en catering nodig. 

In de beginfase, tijdens het bouwrijp maken van de bouwplaats is er erg veel grond verplaatst. Niet over een heel grote afstand, want de afgegraven grond is gebruikt om een vallei mee om te vormen tot heuvel. In die periode hebben de omwonenden in de nabijheid veel overlast ervaren. Het geluid van de grote vrachtwagens, en ook het achteruitrijden met het piepgeluid, het draaien, keren en kiepen. Dit gaf ook erg veel stof. Deze fase heeft 2 tot 3 jaar geduurd en wordt door de toenmalige bewoners als zeer zware fase omschreven. 

Het licht van bouwlampen, kranen etc. in volgende fasen is ook wat genoemd wordt. Daarop probeert EDF steeds snel te schakelen door de lichtbronnen zo te richten dat niet de omgeving wordt verlicht maar de bouwplaats. Dit vraagt afstemming, inwoners kunnen dag en nacht bellen en mailen om melding te maken over overlast. 

De koelwaterschacht ligt op 20 meter diepte in de zee en het koelwater wordt 3 km ver de zee in gebracht. De buizen hebben een diameter van 8 meter.

Dat het project hier grillig is verlopen, maakt het ook zwaarder. Er is een constante verandering. Bij dit project is het ook bijzonder dat het tot 3 keer toe tot 2 jaar heeft stilgelegen. Dat verklaart de vertraging van het bouwproces, dit maakt ook dat de inwoners weer moesten aanpassen. Per bouwfase komen er ook andere nationaliteiten, voor het eenvoudige grondwerk meer Oost-Europeanen, nu vooral hoogopgeleiden vanuit met name Engeland en ook uit Australië, België, Frankrijk en Spanje. 

De bouw is nu in een fase waar steeds meer binnen wordt gebouwd. Dat maakt geluidsoverlast, lichtoverlast en stofoverlast op dit moment niet erg groot.

Wonen 

40/45% van Hinkley Workers worden bij mensen thuis opgevangen en op camping sites. Dat zijn campings, maar ook boeren en inwoners die in hun tuin caravans hebben geplaatst en deze verhuren. 

Er is ook opvang in twee campussen, dit is voor totaal 1500 mensen en heeft goede faciliteiten. 

Er worden veel huizen verhuurd per kamer en ook kamers bij mensen in huis als b&b. Dit gesubsidieerd en gestimuleerd door EDF. Er wordt niet geklaagd over de bewoning van mensen, wel heel veel over het parkeren rond de woning, omdat het aantal parkeerplaatsen niet toereikend is. Er is een soort wildparkeren, flyparking wat door EDF erg streng wordt gevolgd en wordt gehandhaafd. 

Boeren en inwoners verhuren woonruimte, dit is voor velen een verdienmodel en lucratief. Nieuwkomers met een gezin die op Hinkley gaan werken kiezen er vaak voor om in de grotere plaatsen te gaan wonen met hun gezin. Daar gaan ze mee in het gewone onderwijs en doen er de gewone dingen zoals boodschappen en sporten. 

Conclusie: huisvesting moet vooraf geregeld worden. De stroom werknemers wordt groter per bouwfase. Na escalatie is er ingegrepen met het wonen. 

Voor jongeren is het moeilijk om er alleen tussen te komen. De huizen zijn duur. Het project heeft effect op de huizenprijzen. De prijzen zijn in dit gebied gestegen, net als de landelijke prijzen daar, maar mogelijk in dit gebied nog meer door de schaarste van woningen.

Verkeer en transport 

Het verkeer is de grootste ergernis voor inwoners. Dit horen we heel veel terug. Wij denken dat het verschil in wegen hier structureel aan bijdraagt. Dit is onvergelijkbaar. Er is veel woon-werk verkeer vanwege de 9000-10.000 medewerkers. Er rijden 162 bussen in een vast schema. Dit betekent dat er continu bussen rijden van en naar de parkings. Er is 1 route, veel verschillende shifts. Maar de piek ligt tussen 6.30 en 8.30 en 16.00 - 17.30 uur. 

Als gevolg van de problemen zijn 5 jaar geleden 3 grote en 3 kleine hubs ingericht. Grote parkings waar medewerkers hun auto kunnen plaatsen, hun securitycheck kunnen doen en de bus naar het werk kunnen nemen. Het parkeren centraliseren helpt om het aantal auto's te beperken. Medewerkers worden verplicht om de bushalte te nemen die binnen 800 meter ligt van hun slaapplaats. De verplichting wordt geregeld in het arbeidscontract.

97% komt per bus/pendeldienst naar de site. Er is controle op elke bus die er rijdt. Het openbaar vervoer voor lokale mensen heeft eronder geleden. 2 Busondernemingen zijn bijvoorbeeld opgehouden te bestaan omdat ze geen chauffeurs meer konden vinden. Ook profiteren lokale mensen niet van de pendeldienst. 

Fietsen is hier geen mogelijkheid want is echt levensgevaarlijk, 

Voor vrachtwagenchauffeurs kunnen er timeslots worden geboekt, er is een  beperkt aantal zwaar verkeer plaatsen in de time slots. 

Chauffeurs loggen in en krijgen tijdslot, krijgen toestemming en halen een gps tracker op. De route is vastgelegd. Dit wordt nauwlettend gemonitord. Er zijn 3 waarschuwingen per chauffeur. Als hij deze overtreedt, heeft hij geen toestemming meer. Heel groot verkeer van de scheepswerf gaat alleen op zondag als het stapvoets gaat. Dan wordt de weg voor een aantal uren gesloten.

Veiligheid

Openbare dronkenschap en rijden onder invloed is enigszins toegenomen met de komst van Hinkley Point. Er is weinig diefstal, verkrachting komt weinig tot niet voor. We hebben de cijfers van de politie gezien over 2022 en ook inwoners beamen dit aan ons. Ze voelen zich niet onveilig door de komst van Hinkley. De criminaliteit is nauwelijks toegenomen. Er is veel ingezet, veel security en contact met de omwonenden. De politie staat in nauw contact met Hinkley Point. Er is een wijkagent toegevoegd door EDF om goed te luisteren wat er speelt voor inwoners. Alles wordt goed gemonitord en in de gaten gehouden. Er zijn preventie overleggen met onderwijs en gezondheidszorg, vergelijkbaar met ons. 

Inwoners geven aan dat Hinkley werknemers enorm streng worden aangepakt. In de security checks wordt gecheckt op drugs, alcohol en ook op tijd komen van medewerkers wordt geregistreerd. Wanneer ze betrapt worden op drugs of alcohol worden ze ontslagen. Als ze met alcohol op rijden worden ze direct ontslagen. Ook op de campussen is er veel controle. 

Opvallend is dat Hinkley medewerkers daar meestal 11,5 uur werken per shift, we verwachten dat dit in Nederland 8,5 uur is. Dat maakt mogelijk een groot verschil omdat juist meer vrije tijd overlast en meer verkeersdruk kan geven omdat het aantal verplaatsingen met een derde toeneemt als je werkt met korte diensten.

Geluid

Tijdens ons bezoek hebben we nauwelijks geluidsbelasting ervaren, zeker niet meer dan wat we in het Sloegebied gewend zijn. Echter, in de eerste fase waarin veel grondwerkzaamheden werden uitgevoerd, was er wel degelijk sprake van grote geluidsoverlast in een van oorsprong heel stille omgeving.

Het verplaatsen van grond heeft veel invloed door het rijden van de dumpsters voor en achteruit met piepende geluiden. 
Er is met de grond van de site een heel hoge heuvel geplaatst, dit heeft het geluid enorm gedempt. Er is geïnvesteerd in woningen door extra isolatie te subsidiëren, dit is veel toegepast.

Op 4 plaatsen wordt het geluid gemeten buiten de site. Inwoners benoemen dit als te weinig. Er zijn 15 meetplekken op de site. Doordat er weinig buiten de site hangen is het moeilijk een patroon te ontdekken, er wordt steeds op incidenten gehandhaafd. Want wanneer er een overschrijding is, wordt dit opgevolgd.  Inwoners hebben geen inzicht in de gegevens, dit wordt gemist. 

De windrichting is erg bepalend wie het geluid ervaart. Er zijn veel extra bomen geplaatst om het geluid te absorberen.  Ze hebben een speciaal geluidsscherm geplaatst rond de scheepswerf/haven, dat scheelt tot 20 dB. Er is veel extra beplanting geplaatst. Er is gekozen om geen opvallende, ontsierende muren te plaatsen. 

Er zijn decibels gekoppeld aan de tijden. Op de werf is er tussen 7 - 22 uur 65 db  toegestaan en tussen 22 - 7 55 db. Dit gaat om het gemiddelde per uur. Deze norm is ruimer dan degene die er is in de gemeente Borsele. Het was hier vooraf erg stil. Belangrijk om een 0 meting uit te voeren.

Landbouw

De landonteigening is door makelaars geregeld. Er is grond verhuurd en verkocht aan EDF. Vooral verhuurd, na de bouw wordt een deel van deze gronden weer omgevormd naar landbouwgebied. Er is 100 hectare aangekocht. De procedure voor de aankoop van de gronden is in een tijd van 18 maanden tot 6 jaar gerealiseerd. Belangrijk advies voor boeren; geen visuele checks vooraf toestaan en leg alles schriftelijk vast, neem een gespecialiseerde makelaar in de arm. Bouwterrein is op gehuurde grond en op de site is de grond gekocht. De boeren in de nabijheid kunnen hun werk op dezelfde manier voortzetten. Geen verschil in gewas of afname door kopers.

Onderwijs

Op het nieuw opgerichte college is een unieke situatie. Er is onderwijs op alle niveaus MBO-HBO-Universiteit werken samen en vallen gezamenlijk onder dit Nucleair college. Het onderwijs gaat over alle beroepen, onderwijs specialiseert zich met name rondom het nucleaire proces. Er worden dus nucleaire vaardigheden, technische vaardigheden en engineering skills onderwezen en getraind. En daarbij ook alle andere beroepen die er verband mee houden: van beveiliging, betonvlechten tot ingenieurs. Onderscheidend is dat EDF en toeleverende bedrijven zeer nauw in contact staan over de te ontwikkelen en opleidingen en trainingen. Het onderwijs rond onderwerpen zoals het nucleaire proces helpt om het integraal te leren aanpakken. Er is samenwerking tussen de opleidingen waardoor er door studenten ook in een bredere projectgroep kan worden samengewerkt zoals het in de praktijk ook gaat. Samen oplossingen vinden voor nieuwe problemen.  De bedrijven zorgen voor het mee-investeren in het materiaal en het onderwijs. Zij weten wat er nodig is per fase. Daar kan het onderwijs op aansluiten. 

Het onderwijs heeft veel gebracht, er is een vergroting van de vaardigheden en kennis voor heel veel mensen. Het onderwijs heeft ook veel geld gekregen van EDF en ze hebben veel fondsen benut. 

Wij hebben Nuclair college Southern Hub bezocht. Daar zijn per jaar 500 studenten exclusief de personen die deelnemen aan een korte cursus. Verschillende routes variëren van mbo tot universitair, die leiden tot diploma’s. Leerlingen komen van heinde en verre om hier te gaan studeren, een baan bij EDF spreekt aan. Als je daar hebt gewerkt kun je overal werken en het betaalt goed. 

Moeilijker om leraren te vinden. Ook vanwege de hoge lonen op de site. Controlekamer training. Omgeving kan gebruik maken van de faciliteiten. En profiteren van de thema's. Er worden nu ook nieuwe studenten bereikt die hun niveau en mogelijkheden willen vergroten. Er zijn veel meer doorgroeimogelijkheden voor iedereen.

Bewonersbijeenkomsten en gebiedsmanagers

3 onafhankelijke publieke forums (transport/verkeer, workshop naar aanleiding van verzoeken, algemeen) waarin EDF in gesprek gaat met inwoners. 

Daarnaast zijn er diverse ontmoetingen met dorpsraden en mensen die weten wat er speelt in de samenleving. 

Er is een informatiecentrum waar je kunt leren over energie en waar veel gestelde vragen over kernenergie worden weergegeven in filmpjes, activiteiten, foto’s etc.

24 uur per dag is er een e-mail en telefoonlijn waar vragen en klachten kunnen worden doorgegeven. Inwoners geven aan dat deze door inwoners worden opgevolgd. 

Het bezoeken van de Hinkley point c-site voor bezoekers van buitenaf mogelijk, maar ook inwoners. 

Voor de lokale gemeenschap is het soms moeilijk om de technisch ingewikkelde problemen te begrijpen. EDF neemt dan een expert mee en ze probeert de boodschappen publieksvriendelijk te maken. Ze proberen het zo duidelijk mogelijk te beschrijven. Toch is dit soms nog moeilijk te begrijpen voor de leken. Dorpsraden zouden daarom graag een eigen onafhankelijk technisch adviseur in willen schakelen om hen daarbij te helpen. In het begin zijn er veel regels opgesteld samen met de dorpsraden. Er waren te veel vergaderingen om bij te wonen. Belangrijk om daar als inwoners je stem te laten horen. Een groter deel van inwoners verliest hun interesse naarmate het langer duurt. Belangrijk om de omgeving aangehaakt te laten. 

Zij hebben compensatie gekregen in politie, huis renovaties, klusjesmannen, gemeenschapshuizen zijn opgeknapt, speeltuintjes geplaatst, er is geïnvesteerd in het onderwijs. Er kunnen project ideeën worden aangedragen, die onafhankelijk beoordeeld worden op hun impact. Als het impact heeft wordt het toegewezen. Er zijn ongeveer 30 miljoenen geïnvesteerd in de leefbaarheid, onderwijs, omgeving, gezondheidszorg en beveiliging.

Er is een externe gebiedsdeskundige hij bemiddelt en is de primaire link en werkt voor EDF. 

Voorafgaand aan de forums wordt er gepolst bij de onafhankelijke bewonersvertegenwoordiger. Een barometer om te peilen hoe de temperatuur is in de gemeenschap. Begin er vanaf het begin mee. 

EDF heeft zich over het algemeen goed aan de voorwaarden gehouden, zeggen inwoners en dorpsraden, maar dingen veranderen tijdens de bouw. Het proces is een aantal malen vertraagd en daardoor aangepast. 

Overheid en gezondheid 

Rol van de overheid in Engeland heel anders. We ervaren dat er te weinig betrokkenheid is in de Engelse situatie. Wij denken dat het goed is dat de overheid de inwoners steunt in de relatie tot de bouwer. Door bijvoorbeeld juridisch advies en technisch advies.

Een gezondheidscentrum is op de bouwplaats aanwezig. Arts, oogarts, tandarts, verpleegkundigen, mental coaches en ambulances zijn hier aanwezig. Medische hulp voor medewerkers is alleen mogelijk op de site. Omdat het anders een te grote belasting zou zijn op het lokale gezondheidssysteem. Ook geldt dit als de medewerkers in hun vrije tijd ziek worden gebruik moeten maken van de zorg op de site. Wel is het zo dat lokale bewoners wanneer ze gezondheidszorg nodig hebben wel gebruik mogen maken van de gezondheidsfaciliteiten van de campus. Er is geld voor het medische systeem gestort, ook voor ambulances.

36% zijn lokale medewerkers. Als een Hinkley worker binnen 90 minuten op de site is en voor langere tijd in de omgeving woont, dan is het een lokale medewerker.

Bouwplaats

Wij hebben de kans gekregen om mee te gaan met een tour over de bouwplaats per bus. Als je eenmaal door de security heen bent weet je niet waar je in bent beland. Het is gigantisch en heel indrukwekkend om te zien hoe de bouw in zijn werk gaat. Duizenden mensen die allemaal precies weten waar ze mee bezig zijn. Er wordt groot materieel gebruikt waaronder honderd kranen van klein tot groot met als middelpunt de grootste kraan ter wereld met een hoogte van 250 meter en een gewicht van 10000 ton. Deze kraan is ter plekke in elkaar gezet en heeft de taak om de grote stukken kerncentrale op elkaar te hijsen. De bouwplaats is 176 hectare groot inclusief campus en park en ride. Dat is ongeveer net zo groot als heinkenszand, met uitzondering van het bedrijventerrein Noordrand. De centrale wordt 20 meter onder het maaiveld geplaatst zodat het gebouw niet te hoog wordt en niet erg opvalt. Je snapt werkelijk niet hoe je dit zou moeten organiseren als je naast de bouwput staat met al die mensen die geen enkel foutje mogen maken. Dit is zo gigantisch groot in een omgeving waar op korte afstand mensen wonen. Wij zien dan ook niet in hoe dat bij ons moet gaan passen, zo dicht bij de dorpen.

Conclusie

Bezoek aan Hinkley Point C was heel positief, nuttig en leerzaam.

We zijn overal heel hartelijk ontvangen en goed te woord gestaan. 

En doordat we de omgeving en de bouwplaats hebben bekeken en veel verschillende personen hebben gesproken, hebben we zeker het idee dat we het eerlijke en echte verhaal te horen hebben gekregen en een realistisch beeld van de situatie daar.

We hebben bijvoorbeeld de bouwwerf bezocht, een opleidingsinstituut, de Hinkley campus waar veel werknemers waren gehuisvest en één van de parkeerterreinen vanwaar de pendeldiensten vertrekken. Maar ook hebben we gesproken met de politie en beveiliging, een makelaar, een boer, een dorpsraad en vele bewoners. 

Tussen Zeeland en Somerset bestaan grote verschillen. Zoals demografie, infrastructuur, landschap en werkgelegenheid. 

De verkeerssituatie wordt daar verreweg als grootste probleem ervaren. De drukte op de wegen en het wild parkeren wordt het meeste genoemd. Gezien de status en breedte van de wegen snappen wij heel goed dat daar bottlenecks ontstaan. 

Aspecten die ons positief opvielen waren dat er veel minder hoogspanningsmasten aanwezig waren dan bij ons. Slecht 1 rij met lagere masten en de rest was vooral ondergronds aangelegd. 

Daarnaast was er door het aanbrengen van geluidswallen en ter plaatse van de aanwezige heuvels en heggen minder geluidsbelasting. De eerste jaren van de bouw veroorzaakte meer geluidsoverlast door grondwerkzaamheden dan de latere periode van de bouw.

Als groep zijn we niet overtuigd dat je zo een groot en vooral langdurig bouwproject hier moet willen hebben of dit een verrijking wordt voor onze omgeving. 

We zijn vooral bezorgd over de maat en de schaal van de bouwplaats en de lange bouwperiode.

Ook dat er een grote disbalans ontstaat op de woning,- en arbeidsmarkt (op dit moment 8.000 tot 10.000 werknemers). Daarnaast geeft de bouw ongetwijfeld een grote belasting op de leefbaarheid, het milieu en de natuur. 

In Hinkley gaat het om één groot project in een gebied met heel veel ruimte. Bij ons hebben we te maken met een opeenstapeling van projecten in een reeds overbelast gebied. In Hinkley had men te maken met een zwakke economie met tekort aan werkgelegenheid; wij hebben juist te maken met een overspannen arbeidsmarkt. Daardoor zullen de onevenwichtigheden, die daar al optreden, zich bij ons veel sterker voordoen.

Hiervan is veel af te vangen met goede regelgeving planvorming en organisatie, voorafgaand aan de ontwikkeling. En niet gaandeweg het proces zoals in Engeland. Waar ze op diverse aspecten pas gingen schakelen na ontstane problemen.

Boven alles is het enorm belangrijk strikte voorwaarden op te stellen waar iedereen zich aan conformeert. En daar willen we op basis van deze ervaring verder gevolg aan geven. 

Op basis van de ervaring van ons bezoek in Hinkley Point zijn we ervan overtuigd dat er werk moet worden gemaakt van de volgende voorwaarden:

• bouwen kan alleen binnen het Sloegebied, 
• geen koeltorens, 
• geen extra hoogspanningsmasten, 
• behoud van het Kalootstrand, 
• niet nog meer geluids- en lichtbelasting (geluidsbelasting moet binnen huidige normen blijven),
• maximale compensatie,
• onafhankelijke regisseur om het overleg tussen dorpsraden, gemeenten (en andere overheden) en de bouwer vanaf dag 1 tot na het bouwproces te ondersteunen. Dit betekent een stevige gemeentelijke staf en technische en juridische ondersteuning van de dorpsraden