Nadeelcompensatie

Nadeelcompensatie is een regeling voor schadevergoeding die ontstaat door besluiten van de overheid. Het gaat over schade die iemand onevenredig zwaar treft.  

Bij fysieke ontwikkelingen in uw leefomgeving, waardoor u schade lijdt, kunt u recht hebben op nadeelcompensatie. Deze schade hoeft een burger of bedrijf niet zelf te betalen, de overheid moet deze in zo’n situatie deels vergoeden.

Tot en met 2023 ontstond planschade op de datum waarop een bestemmingsplan werd vastgesteld, of omgevingsvergunning werd verleend. Vanaf 1 januari 2024 ontstaat nadeelcompensatie pas wanneer de schade daadwerkelijk optreedt, in plaats van de datum van inwerkingtreding van het schadeveroorzakende plan of besluit. We zullen dit met het volgende voorbeeld verduidelijken. Stel dat de gemeente Borsele een wijziging van een omgevingsplan vaststelt, waardoor naast uw woning een nieuwe woning mogelijk wordt en u minder uitzicht, privacy en meer schaduw heeft. In dat geval kan er mogelijk pas nadeelcompensatie ontstaan als de woning ook daadwerkelijk wordt gebouwd. Wordt om de één of andere reden de woning nooit gebouwd, dan ontstaat er ook geen schade, en dus ook geen recht op nadeelcompensatie. Verder wordt ook gekeken naar de daadwerkelijke realisatie. Stel dat hetzelfde Omgevingsplan een woning van 10 meter hoog toe staat. Maar in de praktijk wordt er een woning van 7 meter hoog gebouwd, die bijvoorbeeld veel minder schaduw veroorzaakt, dan zal er ook sprake zijn van minder schade, dus ook minder nadeelcompensatie dan wanneer de bouwmogelijkheden van 10 meter volledig zou worden benut. 

De schade kan bestaan uit:

• Directe schade. Dit is bijvoorbeeld het geval als een onderneming minder inkomsten heeft door het plan.
• Indirecte schade. Dit is bijvoorbeeld het geval als een woning minder waard wordt vanwege een ontwikkeling in de omgeving.

Schade moet altijd materieel zijn. 

Niet iedere nieuwe ontwikkeling leidt tot schade. Soms had u bij aankoop van uw woning, of bedrijf al kunnen voorzien dat in de toekomst in uw omgeving een bepaalde ontwikkeling zou plaats vinden. In dat geval is er helemaal geen sprake van schade, of nadeelcompensatie. 

Daarnaast is in de Omgevingswet vastgelegd dat de eerste 4% van de geleden schade behoort tot het ‘normaal maatschappelijk risico’. Ook dit verduidelijken we met een voorbeeld. Uw woning is getaxeerd op € 300.000,-. Door een nieuwe ontwikkeling naast uw woning is uw woning € 25.000,- minder waard geworden. Dan vormt de eerste (4% van € 300.000,- =) € 12.000,- het normaal maatschappelijk risico. U heeft dan nog recht op nadeelcompensatie van € 13.000,-.

Een verzoek tot tegemoetkoming in de schade moet binnen vijf jaar nadat de aanvrager bekend is geworden met de schadeoorzaak worden ingediend.

Het indienen van een verzoek is vormvrij. Het verzoek moet minimaal een motivering en een onderbouwing van de hoogte van de gevraagde tegemoetkoming bevatten. Aan het indienen van een verzoek om tegemoetkoming in schade is een recht van € 300,--verschuldigd. Dit verschuldigde recht wordt teruggestort als op het verzoek geheel of ten dele positief wordt beslist. Neem contact met ons op over mogelijke indieningsvereisten en het verdere verloop van de procedure.

De procedure voor een nadeelcompensatie duurt gemiddeld 1 tot 1,5 jaar. De gemeente beoordeelt niet zelf of u recht heeft op compensatie, maar dit doet een extern deskundig bureau. Als u het niet eens bent met het besluit, kunt u bezwaar maken.

Vermeldt in uw verzoek om tegemoetkoming in de schade in ieder geval de volgende gegevens:

• Door welke ontwikkeling uw schade is ontstaan;
• De aard van uw schade;
• Motivering en onderbouwing van de hoogte van de gevraagde tegemoetkoming;
• Gegevens over de locatie waar uw schade hebt geleden (eventueel met kadastraal nummer);
• Uw bankrekeningnummer.